Shahla Jahed dreigt morgen opgehangen te worden

Laat dit alsjeblieft niet waar zijn. Vandaag berichtte de nieuwssite Radio Zamaneh dat Shahla Jahed, over wie ik eerder deze maand op mijn blog schreef, zal worden opgehangen in Teheran. Shahla is onschuldig. Morgen geef ik een lezing over Iran en ik was van plan het over haar te hebben. Dat zal ik nog steeds doen, maar ik hoop dat ik niet moet vertellen dat Shahla er niet meer is. Dood aan de Islamitische Republiek Iran.

Songs like roaring laughter

Mijn nieuwste column voor TehranReview, vandaag online, vindt u hier. Over Benyamin, Iraanse kitsch, Tehrangeles, Kiosk en muziek voor de toekomst.

Iraanse underground rockband Kiosk heeft een nieuwe cd

De underground rockband Kiosk werd in 2003 in Teheran opgericht. Vanwege censuur door het regime besloot oprichter Arash Sobhani uit Iran te vertrekken. De bandleden wonen nu in de VS en Canada. Inmiddels heeft de band over de hele wereld opgetreden, en net is hun vierde album uit. Ik vind het, opnieuw, een geweldige cd. Zoals altijd bij Kiosk zijn de teksten heel scherp, grappig en satirisch-politiek. De nieuwe cd, Triple Distilled: Live at Yoshi's, werd opgenomen in de legendarische jazzclub Yoshi's in San Francisco.

Dit vind ik een van de beste liedjes van de nieuwe cd, 'Love and Death in the Time of Facebook'.

Hier de Engelse vertaling van het liedje:

The black list, the hit list,
 the list of Google's world wide web....
I swerved through the dark corners of the "filter net"


Finally, I found you on Facebook, I "added" you--
and you" ignored" me.
 Hundreds, hundreds of times...
I didn't falter, I didn't give up


I updated my "status" so the world would know:

I am the prey, and you are the hunter! and I'm trying to fall into your trap! Yes, I've been all over LinkedIn, MySpace, Orkut, trying to fall into your trap...

I had the guys from Fars News Agency photoshop my profile picture and make me look cool.

I uploaded romantic pictures of the sunset from "Flickr" to my
"albums" and captioned them with B.S. from Osho
And finally, you "accepted" me
I followed you like a shadow in the "communities."
Everything you "linked," I "liked," and I "shared" too


I "tagged" your name under youtube videos, I "invited" you to "events", I through myself against doors and "walls"

Whether you think of me or not, I'll never forget you

My eyes are peeled, searching for you. I'll send you "gifts," so that you'll realize - I'll never forget you

You've set your relationship to "It's complicated." That's my cue -I'm the Don Juan of the Cyber World! 
I'll "poke" you until you agree to log into Skype and "chat" with me!
Even the cyber army can't stop me...
Don't stress over your blog or your "hits" on Iranian.com, Balatarin or BBC. From the cute links to the political ones - anything goes for me.


Nothing can stop me - not Jaras, not Roozonline nor Khodnevis. 
I care only for Romance!
I wrote it in "Pingilish" on Behnevis:

"Oh love, oh love! Your face is nowhere to be seen...
Oh love, oh love! Maybe they've hacked you...
Your beloved face is nowhere to be found!"

I adore your every pixel!
Don't you click me away!

Hoezo, geen Perzische beschaving?

Hezbollah-leider Hassan Nasrallah, die nooit heeft uitgeblonken in nuance, subtiliteit en respect, heeft afgelopen week de woede van heel wat Iraniërs op de hals gehaald met zijn uitspraak dat er niet zoiets bestaat als een 'Perzische beschaving' in Iran. Volgens Nasrallah is er in Iran alleen een islamitische beschaving.

Nasrallah zei ook dat zowel ayatollah Khomeini als de huidige geestelijke leider van Iran, ayatollah Khamenei, van Arabische afkomst zijn.

Dat deze uitspraken Iraniërs razend kunnen maken, verbaast me niet: ik heb in Iran gemerkt hoe trots de bevolking op hun Perzische afkomst is. Weinig dingen waarmee je een Iraniër zo kan beledigen als zeggen dat hij een Arabier is. Iraniërs vroegen me ook regelmatig om 'de wereld' duidelijk te maken dat er een verschil is tussen Arabieren en Perzen. Tijdens lezingen zeg ik vaak dat niet ayatollah Khomeini de geestelijke vader en leider is van de Iraniërs, maar wel koning Cyrus de Grote, de stichter van het Perzische rijk. Cyrus de Grote leeft vandaag nog steeds in Iran; het respect voor hem is immens. Dat maakt van de uitspraak van Nasrollah al meteen een leugen.

Natuurlijk bestaat er zoiets als de Perzische beschaving in Iran. De lijst is lang: Cyrus, Perzische tuinaanleg, Zarathoestra, taarof, Hafez, Saadi, Perzische tapijten, de prachtige Perzische taal die heeft standgehouden tegen het Arabisch, de Groene Beweging (waar elders in het Midden-Oosten zoveel verzet tegen islam en sharia?) en ga zo maar door.

En trouwens, van 'beschaving' hebben de islamieten nog maar weinig in huis gebracht in Iran.

Mijn lezingen over Iran de komende maanden

Normaal gezien kondig ik mijn lezingen vaak aan op Facebook, maar omdat niet iedereen Facebook gebruikt (hoewel, wie niet?) en vooral omdat data en aankondigingen daar vaak verdrinken in de stroom aan informatie, zet ik de data even op een rijtje. Allen welkom!

- vrijdag 19 november, 'Het leven zoals het is in Iran', Davidsfonds Meulebeke. Klik hier voor meer info.

- zondag 12 december, 'Iran anders bekeken', Davidsfonds Ruiselede, De Kiem (lagere school in de Pensonaatstraat), 10.30u

- dinsdag 14 december, 'De positie van de vrouw in Iran'. Heel wat te beleven die avond: eerst wordt de documentaire 'Safar' getoond, daarna interviewt VRT-journaliste Annelies Beck mezelf en Pieter-Jan De Pue, en daarna zijn er Perzische hapjes en drankjes. Locatie: Rits Café, Dansaertstraat, Brussel. Klik hier voor meer info.

- donderdag 16 december, Boterhammen in de Bib, Roeselare. Aanvang: 12.15u. Klik hier voor meer info.

Els Clottemans, Iraanse versie, maar tien keer erger

Shahla leest de krant tijdens haar proces

Gisterenavond keek ik met verbijstering naar een aflevering van het Canvas-programma Virus. Het ging om een Iraanse documentaire met als titel The Red Card (2006), gemaakt door regisseuse Mahnaz Afzali.

De documentaire gaat over de moord die in 2002 werd gepleegd op de vrouw van de Iraanse voetbalster Nasser Mohammad Khani. Khani beleefde midden jaren tachtig zijn gouden tijd in het Iraanse nationale team en ook bij Persepolis Teheran.

Meteen werd de minnares van Khani verdacht: Khadijeh Jahed, beter bekend als Shahla. Ze zou de moord hebben gepleegd uit jaloezie en wraak, en ging ook over tot een bekentenis.

Althans, zo leek het, want tijdens het process trok Shahla haar bekentenis weer in en zei ze dat ze alleen onder zware mentale en lichamelijke druk de feiten had toegegeven.

The Red Card laat het proces van Shahla zien, die zichzelf verdedigde – iets wat in Iran vaker gebeurt. Een uur lang heb ik met open mond en met veel pijn in het hart gekeken naar deze jonge vrouw die zichzelf met hand en tand verdedigt voor het oog van de familie van het slachtoffer, de Iraanse tabloids, een corrupte macho-rechter en niet te vergeten ook haar minnaar zelf, met wie ze vier jaar een relatie had. Shahla omzeilt met lef alle islamitische conventies: ze draagt make-up, ze laat haar vuur en passie zien, ze flirt soms met de rechter ('Verontschuldig mij voor mijn brutaliteit, maar ik vind u aardig, ik beken dat ik dat echt vind') en ze draagt geen zwarte chador maar een kleurige hoofddoek.

Haar minnaar kijkt haar amper aan en heeft zichzelf sinds de moord een nieuwe rol aangemeten: plots heeft hij een baard - voor religieus Iran een teken van vroomheid - en doet hij alsof hij Shahla amper kent en nooit echt bemind heeft – iets wat wordt tegengesproken door de homemade videobeelden die deze documentaire laat zien en die werden gefilmd door Shahla zelf.

Immers: Khani had een waar liefdesnestje ingericht voor Shahla; een appartement in Teheran waar hij vaker was dan bij zijn gezin. Het koppel ging een 'sigheh' aan. Dat is een vorm van tijdelijk huwelijk dat enkel bestaat in de sjiitische islam. De religieuze verbintenis, die wordt afgesloten door een imam, staat mannen en vrouwen toe tijdelijke relaties te hebben buiten het huwelijk. Een sigheh kan voor enkele minuten worden afgesloten, maar kan ook jaren duren.

In het appartement zorgde Shahla voor alles: het eten, de was en de schoonmaak. En voor de drugs: opium in hun geval. Vier jaar lang ging alles goed. Khani kwam als het hem beliefde en Shahla ging de rest van de tijd volledig op in de roes van de opium.

In 2002, wanneer Khani in Duitsland op oefenkamp is, vindt een van zijn kinderen op een dag zijn moeder, Laleh Saharkhizan, dood terug in de ouderlijke slaapkamer. De vrouw was met messteken om het leven gebracht.

Shahla wordt opgepakt en bekent de moord. Tijdens het proces wordt zelfs een politievideo afgespeeld waarop de moord gereconstrueerd werd. Daarin zie je Shahla een houten lepel vasthouden die het mes moet voorstellen. Later trekt ze dus haar bekentenis in en zegt ze dat ze 's nachts naar het huis van haar minnaar was gelokt en dat ze naar de slaapkamer was gelopen, waar ze het lijk aantrof. 'Ik heb haar bedekt met een deken. Ik voelde mij misselijk. Ik heb haar niet vermoord', zag ik haar gisterenavond theatraal en in tranen uitroepen op de laatste dag van haar proces, haar blik gericht op haar minnaar. 'Ik zweer dat ik het niet gedaan heb. Was het een zonde om van je te houden?'

Het is het laatste shot vanuit de rechtszaal, en ik kreeg er koude rillingen van. Shahla werd in 2004 veroordeeld tot de strop, maar het einde van deze prachtige documentaire – gemaakt door Mahnaz Afzali, die overtuigd was van de onschuld van Shahla - laat zien hoe de zaak iets later een onverwachte wending krijgt. Er duikt bewijsmateriaal op waaruit blijkt dat Khani's vrouw net voor haar moord seks heeft gehad, wat duidelijk maakt wie eigenlijk de hoofdverdachte dient te zijn. Er is sperma gevonden en er is nog gedoucht. Maar Khani blijft buiten schot, net zoals zijn opiumverslaving wordt verdoezeld. Zoals zo vaak in Iran zijn het de vrouwen die het gedaan hebben.

In 2008 bepaalde het Hooggerechtshof dat de zaak heropend dient te worden door het nieuwe bewijsmateriaal. Shahla verblijft vandaag nog steeds in de gevangenis.

In België maken we ons terecht druk over de zaak-Clottemans, waar iemand schuldig wordt bevonden zonder enig materieel bewijs, maar in Iran zijn er duizenden vrouwen zoals Els Clottemans.

Je kan een aantal delen van de documentaire op YouTube bekijken: deel 1, deel 2 en deel 3.