dinsdag 10 mei 2011

Het bitse gevecht van Ahmadinejad en Khamenei


Terwijl de media vooral naar de opstanden in de Arabische wereld kijken, rommelt het in Iran vandaag ook stevig. Nee, er zijn geen straatprotesten, nee, de Iraniërs bezetten hun pleinen niet, maar dat betekent niet dat er geen veranderingen aan de gang zijn - en dat zelfs aan de top van het Iraanse regime.

Wat ooit ondenkbaar was, is nu toch gebeurd: president Ahmadinejad, de man die met fraude de presidentsverkiezingen van 2009 won en daarin werd gesteund door Opperste Leider Ali Khamenei, heeft zich de afgelopen weken openlijk verzet tegen Khamenei.

Deze ongeziene confrontatie in de hoogste regionen van de Islamitische Republiek begon vorige maand met het ontslag van de Minister van Inlichtingen Heydar Moslehi door Ahmadinejad. Khamenei echter weigerde het ontslag te aanvaarden en gaf Moslehi prompt zijn postje terug. Daar kon Ahmadinejad niet mee lachen, wat leidde tot een gedurfde uitdaging aan het adres van de Opperste Leider: elf dagen lang liet Ahmadinejad zich niet in het openbaar zien, en weigerde hij zijn kabinetsvergaderingen voor te zitten. De aartsconservatieve ayatollah Mesbah Yazdi, voordien een supporter van Ahmadinejad, noemde die houding 'afvalligheid van God', en daarin werd hij bijgetreden door veel conservatieve parlementsleden. Khamenei sloeg al snel terug en liet verschillende Ahmadinejad-getrouwen arresteren. Ze werden er zelfs van beschuldigd 'bovennatuurlijke krachten' te gebruiken om het beleid van Ahmadinejad te bevorderen.

De openlijke ruzie over Moslehi wordt in verband gebracht met een conflict over de positie van Esfandiar Rahim-Mashaei, de voormalige vice-president van Ahmadinejad en vandaag stafchef nog steeds een trouwe bondgenoot. Nadat Moslehi geweigerd zou hebben om het ontslag van Mashaei als vice-president terug te draaien, zou hij een vijand van Ahmadinejad geworden zijn. Maar Moslehi is wel 'een mannetje' van Khamenei: voor de presidentsverkiezingen van 2005 vertegenwoordigde hij Khamenei bij de Basiji-militie, een deel van de Revolutionaire Garde van wie Ahmadinejad vandaag ook steeds minder steun krijgt. Dat Ahmadinejad Moslehi viseerde, wordt door radicale conservatieve geestelijken ook gezien als een poging van de president om meer macht te krijgen over de inlichtingendienst, wat hem zou helpen bij de screening van kandidaten voor de komende parlementsverkiezingen in 2012. Volgens WikiLeaks-documenten zou Ahmadinejad Rahim-Mashaie als zijn opvolger zien, en die is gekant tegen een al te grote invloed van geestelijken op de politiek.

Ahmadinejad heeft zondag tijdens een kabinetsraad Khamenei intussen uitvoerig geprezen, maar iedereen weet dat het er achter de schermen bits aan toe gaat. Benieuwd hoe deze strijd zich zal verderzetten. Zal Ahmadinejad, om wiens ontslag al eerder werd geroepen in het parlement, de eer aan zichzelf houden en er stilletjes van onder muizen? Of zal hij het gevecht aangaan met Khamenei, wat tot een openlijke en mogelijke bloedige confrontatie kan leiden? Of blijft hij gewoon en belooft hij gehoorzaam te zijn maar poogt hij niettemin Khamenei stokken in de wielen te steken?

Wat er ook van zij, er breken boeiende tijden aan in de Islamitische Republiek. Straatprotesten zijn er al een tijdje niet meer, maar het ziet er naar uit dat de veranderingen zich wel eens op een ander niveau zouden kunnen voltrekken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten