Gepost op woensdag 17 juni 2009 om 14:40 op http://standaard.typepad.com/iran
Omdat de uitlaatgassen in het drukke centrum van Yazd de hitte ondraaglijk maken, zijn we de stad ontvlucht naar de Dakhmeh-ye Zartoshtiyun, of de Torens van Stilte. De woestijnstad Yazd is het hart van het zoroastrisme in Iran, en de Dakhmeh behoren tot de oudste overblijfselen van deze religie die hier voor de komst van de islam in de zevende eeuw de staatsgodsdienst was. In het preïslamitische Perzië geloofden de volgelingen van Zarathoestra dat om de puurheid van de aarde te eren men lichamen niet mocht begraven: de doden werden in open lucht achtergelaten in hoge torens, zodat roofvogels hen tot op het bot konden schoonmaken.
De Torens van Stilte hebben hun naam niet gestolen: ik hoor alleen wind, vogels en in de verte het vage geluid van auto’s en bromfietsen. Yazd ligt een paar honderd meter onder ons, en net wanneer ik de gids zeg dat we vandaag alleen op de wereld lijken, komen twee jongens de andere kant van de berg opgeklommen. Mohammad (21) en Masoud (30) wonen al hun hele leven in Yazd, maar nooit eerder hebben ze de Torens van Stilte bezocht. “Vandaag hadden we een dagje vrij, en we vonden dat het tijd was om iets nuttigs te doen,” lacht Masoud. Hij en Mohammad zijn gediplomeerde bouwvakkers, en beiden hebben ze een baan bij een constructiebedrijf dat Iraanse huizen van mozaïektegeltjes voorziet.
Masoud wrijft het zweet van zijn voorhoofd, zet zijn zonnebril af en kijkt me ernstig aan. “Khareji hasti, je bent buitenlander - wat vind je van de verkiezingen in Iran?” Ik kaats de bal terug en vraag hem op wie hij heeft gestemd. “Wat denk je?” antwoordt hij. Ik zeg dat ik vermoed dat hij een supporter is van Mousavi: hij draagt immers een zwart hemd, de kleur die veel aanhangers van Mousavi op dit moment dragen als teken van rouw. Hij lacht en schudt het hoofd: “Dat ik zwart draag, is puur toeval. Ik heb op Ahmadinejad gestemd en ben daar heel trots op.” Mohammad, die zich eerst wat op de achtergrond hield, komt dichterbij en knikt instemmend. “Ik heb ook voor Ahmadi gestemd. Er is geen andere keuze.” Waarom? Wat maakt hem in hun ogen zo geschikt als president van dit land? “Khube,” antwoordt Mohammad vol overtuiging, “kheili khube.” Ze vinden hem goed, heel goed, maar kunnen ze zich daar wat concreter over uitlaten? “Kijk,” neemt Masoud opnieuw het woord, “het is heel simpel. Ahmadinejad geeft om de armen, terwijl Mousavi alleen maar aan de middenklasse en de rijken denkt. Ik ken tientallen mensen die dankzij Ahmadi voor het eerst water en electriciteit in hun dorp hebben. Hij komt zijn beloftes na. Hier in Yazd heeft hij een brug aangelegd waar we al jaren zaten op te wachten. Hij is een man van de actie. En nog belangrijker: hij heeft lef. Heb je het debat op televisie gezien, waarin hij onze vroegere president Rafsanjani beschuldigde van corruptie? Fantastisch vond ik dat. Niemand in Iran durft zoiets hardop te zeggen, maar Ahmadinejad wel. Hij trekt zich niets aan van wat zijn tegenstanders van hem denken. Gisteren heeft hij zelfs gezegd dat Rafsanjani en Khatami hem hebben aangeboden om samen met hen in hun paleizen te gaan wonen, maar hij heeft geweigerd, omdat hij het liefst tussen de gewone mensen wil zijn. Dat vind ik mooi. Het ontroert me. Hij is een eenvoudige man. Wij begrijpen hem.”
Wanneer Mohammad me over zijn opleiding en zijn baan vertelt, vraag ik er of er op dit moment genoeg werk voor hen is. “Nee,” zegt hij. “Het gaat heel slecht. Er is weinig vraag naar wat wij doen en vaak moeten we tegen de helft van de prijs werken. Maar het is nu eenmaal zo. Het is kiezen tussen onderbetaald worden of helemaal niets verdienen.” Ik vraag of dit niet wat vreemd is: net zeiden ze dat Ahmadinejad goed is voor arme mensen en zijn beloftes nakomt, terwijl ze zelf moeten vechten om rond te komen? “Ahmadinejad kan niet alles oplossen,” haalt Mohammad zijn schouders op. Overal in de wereld is er crisis, maar het Westen doet alsof alle problemen in dit land de schuld zijn van Ahmadinejad.”
Over het Westen gesproken: Mohammad en Masoud geloven beiden dat de demonstraties in Teheran tegen de overwinning van Ahmadinejad gedirigeerd worden door Amerika. “Zij hebben alle belang bij een zwakke president," zegt Masoud. "Ze misbruiken ons land. Er is geen sprake van dat Ahmadinejad de overwinning heeft gestolen. Ik ben er zeker van dat de protesten binnen een week afgelopen zullen zijn. Dan kan de rust terugkeren in dit land.” Wat bedoelt hij daarmee? “Gewoon, de normale manier van leven. Heb je gezien hoeveel meisjes de hijab niet respecteerden tijdens de verkiezingstijd? Dat stoorde me. Ze moeten zich islamitisch kleden. Dat is nu eenmaal de wet."
Wanneer Masoud en Mohammad de berg weer willen afdalen, reiken ze onze gids de hand. Omdat mannen en vrouwen elkaar volgens de islam geen hand mogen geven, leg ik mijn recherhand op mijn hart en bedank ik hen, maar tot mijn verbazing komt Masoud naar me toe en geeft hij me een stevige handdruk.
Na twee weken in dit land moet ik er nog steeds aan wennen: in de Islamitische Republiek is niets ooit wat het lijkt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten